تهویه مکانیکی یا مصنوعی-قسمت دوم
انواع ماشین های تهویه مصنوعی
امروزه انواع متنوعی از ونتیلاتورها در دسترس میباشند. انتخاب ونتیلاتور بستگی به شدت روند بیماری طول مدت حمایت تهویه ای ، سطح هوشیاری بیمار ، امکانات بیمارستان و… دارد. به طور کلی ماشینهای تهویه مصنوعی به دو نـوع تقسیم میشوند (الف) ونتیلاتورهای فشار منفی
(ب ) ونتیلاتورهای فشار مثبت
ونتیلاتور های فشار منفی(Negative Pressure Ventilation)
این نوع ونتیلاتورها، نخستین ماشینهای تهویه مصنوعی بودند که اولین بار در اپیدمی پولیومیلیت طرح ریزی، ساخت و مورد استفاده قرار گرفتند . تهویه بیمار در این روش به صورت غیر تهاجمی ( non invasive) است. این ونتیلاتورها به شکل محفظه ای هستند که تمامی اطراف قفسه سینه یا بدن ( به جز سر و گردن) را می پوشانند .در زمان دم هوای داخل محفظه تخلیه شده، منجر به ایجاد فشار منفی در داخل محفظه گردیده متعاقبا موجب کشیده شدن دیواره قفسه سینه به خارج و اتساع آن میگردد . با اتساع قفسه سینه ریه ها نیز به خارج کشیده شده ، در داخل توراکس فشار منفی ایجاد میشود.
به دنبال آن هوا از طریق مجاری هوایی بیمار که در خارج محفظه قرار دارد ، تحت فشار اتمسفر به داخل ریه ها جریان مییابد . با برداشته شدن فشار منفی از محفظه ، دم پایان یافته و بازدم به صورت غیر فعال (passive) صورت میگیرد و قفسه سینه و ریه ها فرصت مییابند که به حالت اول برگردند. بنابراین در این نوع ونتیلاتورها گرادیان فشار حاصله ، شبیه به تنفس فیزیولوژیکی طبیعی است . زیرا دم به طور طبیعی از طریق کاهش فشار جنبی و داخل توراکس ایجاد شده و بازدم به طور طبیعی غیر فعال می باشد . با این حال نمیتوان از این نوع ونتیلاتورها در درمان نارسایی حاد تنفس استفاده کرد ، زیرا از یک طرف دسترسی به بیمار محدود بوده که ایجاد اشکال در انجام مراقبتهای بالینی می نماید و از طرف دیگر فشار منفی اعمال شده بر روی توراکس روی سایر ارگانهای درون توراکس ( قلب و عروق ) نیز تأثیر منفی میگذارد. از این نوع ونتیلاتورها میتوان به ونتیلاتورهای زره سینه (Cuirass) bodywrap ، Poncho و Emerson Iron lung اشاره کرد.
درمان با ونتیلاتورهای فشار منفی در بیماران زیر میتواند مفید باشد:
۱ – بیماران دچار هیپوونتیلاسیون ناشی از ناهنجاری های مکانیکی قفسه سینه یا اختلالات عصبی – عضلانی قفسه سینه و یا دیافراگم نظیر پولیومیلیت میاستنی گراو و آسیبهای طناب نخاعی که در این حالات سیستم تنفس سالم است لیکن حرکات مکانیکی قفسه سینه در حد کفایت صورت نمیگیرد و بیمار باید به مدت طولانی تحت تهویه قرار گیرد. ۲ – هیپوونتیلاسیون ایجاد شده در بیماران دچار ناهنجاری و اختلال در اعمال مرکز کنترل تنفسی نظیر خونریزی، ادم یا آنوریسم مغزی که عملکرد مراکز تنفس در CNS را شکل تحت تأثیر قرار داده باشد.مزایا و معایب ونتیلاتور های فشار منفی
استفاده از ونتیلاتوژ های فشار منفی دارای مزایایی به شرح زیر است : 1- عدم نیاز به وجود راه های هوایی مصنوعی و عوارض متعاقب آن ۲ – اصلاح اکسیژناسیون در بیماران دارای تنفس ارادی همراه با کاهش کفایت و کارآیی تنفس نظیر بیماریهای مزمن انسدادی ریه (COPD) ٣- کاهش نیاز به استفاده از سداتیو و شل کننده عضلانی ۴- کاهش کار تنفس در درمان متناوب جهت حمایت از تهویه، به صورتی که عضلات تهویه ای بتوانند استراحت نمایند (خصوصاً در طول شب) معایب ونتیلاتور های فشار منفی عبارتند از : ۱- استریل نمودن و حفظ موازین بهداشتی با آن مشکل است . ۲- موجب کاهش تحرک بیمار و استعداد ابتلا به عوارض ناشی از بی حرکتی میشود . ۳- فشار منفی ایجاد شده در زیر محفظه موجب بروز عوارض بر روی سایر سیستم های بدن میشود . ۴- انجام مراقبت های پرستاری از بیمار در زیر ونتیلاتور مشکل است . ۵- در هر نوع نارسایی تنفس نمیتوان از آن استفاده کرد . ۶- نوع جلیقه ای آن میتواند موجب زخم فشاری گردد.ونتیلاتورهای فشار مثبت
از این نوع ونتیلاتورها در سطح بسیار وسیعتری نسبت به ونتیلاتورهای فشار منفی در بخشهای مراقبت ویژه استفاده می شود ونتیلاتورهای فشار مثبت در زمان دم گاز را تحت فشار به داخل ریه ها به جریان انداخته، یک فشار آلوئولی مثبت ایجاد مینمایند و موجب اتساع قفسه سینه میشوند. برای این نوع تهویه وجود راه هوایی مصنوعی لوله تراشه یا تراکئوستومی کاف دار ضروری است تا جریان هوا با حجم مورد نظر به طور کامل در زمان دم با فشار مثبت وارد ریه ها شود. این نوع ونتیلاتورها چهار فاز اصلی دارد که بایستی کامل گردد تا یک سیکل و نتیلاتوری برای بیمار فراهم آید . ۱ – دم (Inspiration) ۲ – تغییر دم به بازدم (Insperatory-Experatory change over) ۳- بازدم (Experation) ۴ – تغییر از بازدم به دم (Experatory-insperatory change over)
در این بین مراحل متغیر های فاز وجود دارد که توسط اپراتور قابل تنظیم است .برای مثال یک متغیر فاز ، در فاز دمی وقفه یا مکث انتهای دم ( end insperatory pause ) و در فاز بازدم ست کردن PEEP می باشد . ( در مبحث نحوه ست کردن توضیح داده خواهد شد ) .
منبع: فصل هفتم کتاب مراقبت های ویژه در ICU – تالیف ملاحت نیکروان مفرد و حسین شیری
مشاوره تخصصی رایگان : اگر چنانچه در زمینه خرید دستگاه های کمک تنفسی نیاز به مشاوره تخصصی و راهنمایی رایگان دارید، لطفا از طریق راه های ارتباطی زیر با ما در تماس باشید.
دفتر فروش:04133379934 تلفن تماس:09143137771 واتساپ: 09143137771
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.