استعلام قیمت

فصل اول-فیزیولوژی تنفس-قسمت اول

تولید محتوای آرکاوب 123 بازدید 08 / 08 / 1401 تهویه مکانیکی و دستگاه بیهوشی


فصل اول-فیزیولوژی تنفس-قسمت اول

فیزیولوژی تنفس

همه سلول های زنده بدن اکسیژن را به مصرف رسانده و دی اکسید کربن تولید می کنند. ضمن اینکه دی اکسید کربن تولید شده در خون باید از بدن خارج شود، اکسیژن مصرف شده خون نیاز به جایگزینی دارد. عمل جایگزینی اکسیژن و خارج شدن دی اکسید کربن از بدن توسط ریه ها صورت می گیرد. اکسیژن هوای وارد شده به داخل ریه ها به خون منتقل شده و دی اکسید کربن از طریق سیستم گردش خون ریه ها بازگردانده شده و در آنجا دفع می گردد.

هوای دمیده شده به داخل ریه ها شامل ۷۹% نیتروژن، ۹۶/۲۰% اکسیژن و ۰.۰۴% دی اکسید کربن می باشد و هوای بازدم خارج شده از ریه ها شامل همین مقدار نیتروژن، ۱۷% اکسیژن و ۴% دی اکسید کربن است. هوا از طریق مجاری تنفسی (بینی، حلق، حنجره، نای، نایچه ها و نایژک) وارد ریه ها می شود (شکل ۱-۱). راه های هوایی یک سیستم انشعابی را تشکیل می دهند که قطر آنها از نای به سمت سطح انتهایی کاهش پیدا می کند. نای در حدود ۱.۵ تا ۲.۵ سانتی متر قطر دارد و تقریبا ۱۱ سانتی متر طول داشته و از حنجره تا مرز بالایی سینه کشیده شده و در آنجا به دو شاخه اصلی چپ و راست تقسیم می شود. با شروع از نای به طور متوسط ۲۳ انشعاب دو شاخه را می توان در انسان تمیز داد. پس از اولین انشعاب بیشترین زایش های محیطی راه های هوایی به واسطه کیسه های هوایی ایجاد می شوند که شبیه حباب های هوا با قطر متوسط ۰.۳ میلی متر به طور انبوه در کنار هم قرار گرفته و به وسیله یک لایه نازک از هم جدا می شوند و یک شبکه بسیار نزدیک با مویرگ های خونی را به وجود می آورند. این ناحیه منطقه ای است که تبادل گازها رخ می دهند. راه های هوایی به صورت سیستمی دارای سه ناحیه مجزا می باشد. ناحیه انتقال شامل راه های هوایی است که هوای دمیده شده را به ناحیه تبادل گازها انتقال و توزیع می کند و هیچ کیسه هوایی را در بر نمی گیرد.

انتقال گاز در این ناحیه به صورت جریان حجمی اتفاق می افتد. ناحیه میانی یا گذر شامل راه های هوایی است که پیوستگی درهم پیچیده ای با کیسه های هوایی دارند و ارتبط بین راه های هوایی انتقالی و ناحیه تنفسی را تشکیل می دهند. نهایتا ناحیه تنفسی که شامل همه کیسه های هوایی و شبکه مویرگ های ریوی می شود، در این سطح مکانیسم انتقال مبتنی بر انتشار می باشد.

شکل های ۱-۱ و ۱-۲ اجزای سیستم تنفسی و نحوه تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن در سیستم تنفسی را نشان می دهند.

مکانیسم تنفس

تنفس به واسطه سیستم ماهیچه ای که حجم قفسه سینه را تغییر می دهند و در پی آن فشارهای منفی و مثبتی که به وجود می آورند، انجام می شود. به عبارتی دیگر، این فشارهای ایجاد شده هستند که هوا را داخل و خارج از ریه ها انتقال می دهند. مهم ترین ماهیچه ای که در ابتدا درگیر تنفس می شود، عضله دیافراگم است. قفسه سینه با حرکات دیافراگم و عضلات بین دنده ای در هنگام دم منبسط می شود، یعنی با انقباض دیافراگم و مسطح شدن آن در این مرحله طول محیطی قفسه سینه افزای می باید و انقباض عضلات بین دنده ای، دنده ها را به سمت بالا و بیرون حرکت می دهد و بدین ترتیب یک فشار منفی در سینه به وجود می آید. این فشار منفی، موجب ورود هوا به ریه ها می شود. در مقابل، بازدم در فرآیند تنفس آرام، عملی غیرارادی است.

با شل شدن ماهیچه های درگیر در فاز دم انرژی الاستیک ذخیره شده در ریه و قفسه سینه باعث کاهش حجم سینه شده و موجب به وجود آمدن یک فشار مثبت در کیسه های هوایی می شود و نیروی تولید شده هوا را به خارج سیستم تنفسی انتقال می دهد. در طول فاز دم فشار کیسه ها هوایی به  ۱cmH2O- می رسد، در حالی که فشار حفره دیافراگم به حدود ۱۱cmH2O- می رسد. برای فاز بازدم فشار حفره دیافراگم به ۷.۵cmH2O- و فشار کیسه های هوا به ۱cmH2O+ تغییر می باید.

کامپلیانس و مقاومت ریه

کامپلیانس رابطه بین تغییر حجم در یک سیستم بسته و فشار منبسط کننده آن را نشان می دهد. در مورد سیستم تنفس توانایی ریه و قفسه سینه برای انبساط در طول تنفس  تحت تاثیر ترکیبی از کامپلیانس ریه ها و قفسه سینه است که به صورت افزایش حجم در ریه ها به ازای هر واحد افزایش فشار در کیسه های هوایی نشان داده می شود. در حقیقت کامپلیانس معیاری از حجم پذیری سیستم تنفسی (ریه ها و قفسه سینه) می باشد و هر چقدر کامپلیانس بیشتر باشد، بدین معنی است که به ازای هر واحد تغییر در فشار، حجم بیشتری به ریه ها انتقال می یابد.

مقاومت سیستم تنفسی عبارت است از نیرویی که مجاری تنفسی در مقابل عبور جریان هوا از خود نشان می دهند. شعاع مجاری هوایی، طول مجاری تراکم و ویسکوزیته گاز تنفس شده و سرعت جریان از عواملی هستند که مقاومت سیستم تنفسی را تحت تاثیر قرار می دهند.

منبع: فصل اول کتاب تهویه مکانیکی و دستگاه بیهوشی- ترجمه و گرد آورنده: عبداله رستمی


اشتراک گذاری :

برچسب ها


مطالب مرتبط


دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *